Pomodoro Tekniği Nedir?
Odaklanmak zaman zaman çok güç olabiliyor, bu gibi durumlarda pratik çözümlere ihtiyacımız oluyor. Bugün odaklanma sorununu çözmek amacıyla 1980’lerin sonlarına doğru ortaya çıkan bir çalışma metodundan bahsedeceğim: Pomodoro Tekniği.
Pomodoro tekniği, çalışma süresini zaman aralıklarına bölerek odak dağıtıcı iç ve dış etkenlerden kişinin kendisini korumasını amaçlar. Geleneksel anlamda bu çalışma süresi 25 dakikadır. Her 25 dakikalık çalışma aralığından sonra -yine geleneksel olarak- 5 veya 10 dakikalık bir ara verilir. 25 dakikalık çalışma aralığı 4 ayrı kez tamamlandığında 25 veya 30 dakikalık aralar verilir.
Metoda daha yakından bakalım, teorik olarak 25 dakika ne çok uzun ne de çok kısa bir süredir. Çalışıp bir iş bitirebilmek için (işin bir parçasını) yeterli uzunluğa sahip olsa da aslında kısadır. Yani zihninizde bu değerli ve kısa olan çalışma vaktini dikkat dağıtıcı şeylere harcamamak üzerine bir kurgu oluşur. Mümkün olduğunca fazla ilerleme kaydetmek istersiniz bu kısa vakitte. Bu durum sizde bir aciliyet duygusu yaratır.
Peki, pomodoro tekniği nasıl uygulanır, mükemmel bir pomodoro için 6 temel maddeden söz edebiliriz.
1- Projenizi veya bitirmek istediğiniz (odaklanmak istediğiniz) şeyi seçin.
2- 25-30 dakikalık bir zamanlayıcı kurun ve çalışmaya başlayın.
3- Zamanlayıcı çalınca, 5-10 dakika ara verin.
4- Her çalışma aralığını not edin.
5- Bunu tekrar edin.
6- 4 kez bunu tekrar ettikten sonra uzun bir ara verin. (25-30 dakika olabilir.)
İlk bakışta bu metod çok anlamlı gelmeyebilir zira birçok kişi iki saat aralıksız ve dağılmadan çalışabilir ve yirmi beş dakika bu kişiler için oldukça az gelir. Fakat soru şu, çok verimli iki üç saatten sonra dikkatiniz çok kolayca dağılmıyor mu? Üretkenliğinizi gün içerisinde aynı seviyede tutmanız çok da mümkün olmayabilir ve pomodoro tekniği, size bu konuda yardımcı olur. Tüm dikkatinizi uzun ve tek bir seferde harcamanızdansa verimli şekilde onu kontrol etmeyi size öğretir. Aynı zamanda bu teknik, mükemmelliyetçiliği de bir nebze azaltmanıza yardımcı olur. Her şeyi tek seferde bitirmek zorunda olmadığınızı görebilirsiniz.
Psikolog Lisa Damour, öğrencilerin stresli hissetme sebebini, öğrencilerin zorlukları gözlerinde büyütmelerinden ve bununla baş edebilme güçlerini de küçük görmelerinden kaynaklandığını söylüyor. Sonrasında ise ekliyor, pomodoro tekniği ile öğrenciler işi bitirmeye odaklanmıyor; odak, başlamak üzerinde oluyor. Öğrenciler de bir kere başladıktan sonra, gözlerinde büyüttükleri şeylerin, sandıkları kadar zor olmadığını fark ediyorlar. Yani aslında bu teknik, erteleme hastalığına da bir nevi çözüm olabilir.
Bu tekniğin yaratıcısı Francesco Cirillo kendi sitesinde, pomodoro tekniğinin ayrıca 6 hedef çevresinde oluştuğundan söz ediyor.
1- Bir işi bitirmek için ne kadar efor harcayacağınızı ölçmelisiniz.
Spesifik bir işi bitirmek için kaç pomodoro yaptığınızı ölçümlemelisiniz. Bu ölçümler ileride çalışma planı yaparken size süre belirlemede yardımcı olur.
2- 25 dakikalık aralarda içsel ve dışsal dikkat dağıtıcı uyaranlardan nasıl kendinizi koruyacağınızı bulmalısınız.
İçsel ve dışsal dikkat dağıtıcı uyaranlardan kendinizi nasıl koruyacağınızı bilmek ve/ya öğrenmek ise ikinci hedef. Bir mesaj bildirimini bekletebilmek ya da buzdolabında bekleyen dondurmayı hemen o an kalkıp yememek için neler yapabileceğinizi keşfetmek keyifli de olabilir. Kendi sınırlarınız ile tanışabilirsiniz.
3- Geçmiş deneyimlere dayanarak işlere başlamadan önce kaç tane pomodoro yapmanız gerektiğini hesaplayın.
Eski deneyimlerinize dayanarak, yeni bir işe başlarken ne kadar zaman harcayacağınızı, ne kadar emek vereceğinizi tahmin edebilirsiniz. (İlk hedefle bağlantılı.)
4- 25 dakikanın da bir tasarımı var.
İlk 25 dakikayı bitirdikten sonra, ikinci aralıkta, önce ilk aralıkta neler bitirdiğini tekrar etmek, sonra çalışmak ve en son ise o aralıkta neler çalıştığınıza hızlıca göz gezdirmek, pomodoro aralığını en verimli şekilde kullanımına bir örnektir.
5- Programın ne zaman olacağını seçmelisiniz.
Uyabileceğiniz programlar yapmak önemlidir. 3 pomodorolık bir iş bitirmek isterken o kadar zamanınız yoksa bu motivasyon kırıcı olabilir. Programınızın uygunluğu ile gereken pomodoro sayısını karşılaştırıp en uygun kesişimi bulmaya çalışmalısınız.
6- Kendi hedefinizi belirleyin.
Pomodoro aslında bir araç. Kendi hedefinizi belirleyip pomodoroyı bir araç olarak kullanabilirsiniz. Mesela, daha verimli olmak bir hedefiniz olabilir ve pomodorolarınız sayesinde gerçekten zamanı daha verimli kullanmaya başlayıp başlamadığınızı deneyimleyebilirsiniz.
Tüm bu 6 hedef, kademeli olarak gerçekleşiyor diyor Francesco Cirillo. İlk hedefi gerçekleştirdikten sonra ikinci hedefe geçiş yapabilirsiniz. İkiyi tamamladıktan sonra da üçüncü hedefe. Bu şekilde sonuncu hedefe ulaşılabileceğini söylüyor.
Pomodoro çalışma ve odaklanma zorluğu çekenler için harika bir metod. Muhakkak bir şans vermek gerekir. Elbette her metod herkes için en iyi model değildir, mesela süreleri kendinize göre artırabilirsiniz. Bu metodu temel alarak farklı saat aralıkları belirlemek mümkün, kendinizi ve çalışma tarzınızı anlamak ve ona uygun şekilde çalışma modelleri benimsemek önemlidir.
Bu konuda uzmanlaşmak isteyenler için bir kitap önerisi:
Francesco Cirillo – Pomodoro Tekniği & Hayat Kurtaran Zaman Yönetimi Sistemi
Bu metodun yaratıcısının kendi web sitesine de bakabilirsiniz:
https://francescocirillo.com/pages/pomodoro-technique
Uzun Süre Konsantre Olamayanlar için Harika Bir Teknik Pomodoro
Kaynaklar:
https://francescocirillo.com/pages/pomodoro-technique