Mizaç Merkezli Eğitim
Mizaç Merkezli Eğitim sürecinde her çocuğun bireysel özellikleri ve öğrenme tarzı farklıdır. Bu farklılıkların tespit edilmesi, tanımlanması ve dikkate alınması eğitim süreçlerine pozitif bir katkı sunar. Bunun için öğrencilerin kişilik tiplerini anlamak ve bireylerin benzersiz ihtiyaçlarına uygun bir öğrenme ortamı oluşturmak eğitimde kolaylaştırıcı olmaktadır. Bunun için öğrencilerin psikolojik mizaç tiplerini bilmek eğitimciler ve anne babalar için güçlü bir araçtır. Özellikle Enneagram Mizaç Merkezli Kişilik Modeli’nin okullarda ve eğitimde kullanılması, eğitimcilere, çocuklara ve ebeveynlere sayısız katkı sağlar.
Enneagram Mizaç Merkezli Kişilik Modeli nedir?
Enneagram Mizaç Merkezli Kişilik Modeli, kişilik tiplerini ve davranış kalıplarını açıklamak için kullanılır. Enneagram kelimesi Yunanca’da “dokuz” anlamına gelen “ennea” ve “çizgi” anlamına gelen “gram” kelimelerinin birleşiminden gelir. Model, dokuz farklı kişilik tipini temsil eden dokuz noktadan oluşan bir daire şeklinde gösterilir.
Her kişilik tipi, benzersiz özellikleri, düşünce kalıpları, davranışlar ve duygusal tepkilerle karakterize edilir. Enneagram, insanların neden belirli şekillerde düşündüğünü, hissettiğini ve davrandığını anlamak için kullanılır. Enneagram bilgisi, bireylerin içsel motivasyonlarını ve temel korkularını açıklamada da önemli bir rol oynar.
Enneagram, bireylerin kişisel gelişimine ve duygusal zekalarının artırılmasına katkı sağlar. Kişiler, Enneagram sayesinde kendi benlik algılarını geliştirir, duygusal zorluklarını anlamaya çalışır ve daha sağlıklı ilişkiler kurma becerilerini geliştirirler. Aynı zamanda Enneagram’ın, çatışmaları anlamak ve yönetmek, kişisel gelişim ve liderlik alanlarında da bir çok faydasını sayabiliriz.
Mizaç ve kişilik nedir? Aralarında nasıl bir ilişki vardır?
Mizaç, insanların doğuştan sahip oldukları eğilimleri, duygusal tepkileri, enerji düzeyleri ve davranış kalıplarını belirler. Mizaç, kişilik gelişiminin temelini oluşturur ve bireylerin dünyayla etkileşim biçimini etkiler.
Kişilik, bireylerin mizaçlarının yanı sıra yaşadıkları deneyimler, çevresel etkiler ve öğrenilen davranışlarla şekillenen daha karmaşık ve derinlemesine yapıdır. Kişilik, zamanla gelişir ve değişebilir. Enneagram modeli, çevresel faktörlerin mizaç eğilimleri üzerindeki etkisiyle ortaya çıkan kişilik tiplerini açıklar.
Enneagram, 9 farklı kişilik tipinin olduğundan bahsederken bu yapıları temsil eden bir çember üzerinde (Enneagram Diyagramı) gösterir. Her kişilik tipi, benzersiz motivasyonlara, temel korkulara, düşünce kalıplarına ve davranış özelliklerine sahiptir. Enneagram modeli, bireylerin kendi kişilik tiplerini tanımalarına ve kişisel gelişimleri üzerinde çalışmalarına yardımcı olur.
Kişilik, karmaşık ve çok yönlü bir kavramdır ve birçok faktör tarafından etkilenebilir. Kısaca ifade edilecek olursa Enneagram, kişilik tiplerini anlamada ve kişisel gelişimde önemli bir araç olarak kullanılabilir.
Enneagram Mizaç Merkezli Kişilik Modeli nerelerde kullanılabilir?
Enneagram, psikoterapi alanı başta olmak üzere koçluk, kişisel gelişim ve liderlik alanlarında sıklıkla kullanılır. Son yıllarda eğitim alanında da etkin bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Model, bireylerin ve grupların potansiyellerini ve güçlü yönlerini keşfetmelerine ve içsel dönüşüm süreçlerine katkıda bulunmalarına yardımcı olur.
Önemli bir nokta, Enneagram’ın bir kişilik modeli olduğu ve her bir kişilik tipinin benzersiz olduğu gerçeğidir. Bu nedenle, kişilik tiplerini anlamak ve değerlendirmek için her bir bireyin kendi iç gözlemi ve çalışması önemlidir.
Bu model eğitimde neden önemlidir?
Psikolojik sağlamlık ve sürdürülebilirlik bireyler için her geçen güç çok daha büyük önem kazanıyor. Çünkü bireyler, modern zamanın birçok alanda karşısına çıkardığı güçlükleri aşmada bu yetkinliklere ihtiyaç duyuyor. Bu yetkinliklerin gelişimi bireylerin işlevselliğini korumasına, hayatla uyumuna ve zorlayıcı olayları yönetmesine destek oluyor.
Bu yetkinliklerin özellikle çocuklara kazandırılması onları geleceğe hazırlamak için çok kritik bir yerde duruyor. Akademik başarı için desteklenen öğrencilerin bu başarılarını çok daha uzun soluklu ve sürdürülebilir kılması onların psikolojik sağlamlık ve esneklikleriyle yakından ilişkilidir.
Bu nedenle öğrencilerin bireysel farklılıklarını, eğilimlerini ve motivasyonlarını dikkate almak gerekiyor. Bunun için psikolojik mizaç bilgisi büyük bir kolaylaştırıcıdır. Bu kolaylık ile çocuğa giden en kestirme yolu bulabilir, onda saklı olan cevherin ortaya çıkması için çocuğa özel bir yol haritası sunulabilir.
Unutulmamalıdır ki, her cevher ortaya çıkarıldığında, işlendiğinde yani mücevher olduğunda daha da kıymet kazanmaktadır. Bu nedenle Mizaç Odaklı Eğitim Modeli eğitimcilerimize kısa, kestirme ve güvenilir bir yol haritası sunar.
Enneagram Mizaç Merkezli Kişilik Modeli 9 farklı mizaç tipini nasıl tanımlıyor?
Mizaç 1
Mizaç 1 çocuklar, dürüst, disiplinli ve mükemmeliyetçi kişilik özellikleri gösterirler. Kendilerine ve başkalarına yüksek standartlar koyarlar ve bu standartlara uymaya çalışırlar.
Mizaç 1 çocuklar, genellikle doğru olanı yapmaya çalışırken çok eleştirel ve otoriter olabilirler. Çok zorlu davranabilirler ve başkalarının hatalarını görüp eleştirmekten zevk alabilirler. Bu nedenle, Mizaç 1 çocuklarının aileleri, onların eleştiriye olan düşkünlüklerini dengelemek için onları takdir etmeli ve güvenlerini kazanmalarına yardımcı olmalıdırlar.
Mizaç 2
Mizaç 2 çocuklar, sevgi dolu, sevecen ve yardımsever kişilik özellikleri gösterirler. Başkalarına yardım ve hizmet etmeyi severler. İnsanlarla ilişki kurmayı severler ve çevrelerindeki insanları memnun etmek için ellerinden geleni yaparlar.
Mizaç 2 çocuklar, kendilerini sevilen ve takdir edilen biri olarak görmek isterler. Başkalarına yardım etmeye çalışırken, çoğu zaman kendi ihtiyaçlarını veya duygularını ihmal edebilirler. Bu nedenle, aileleri Mizaç 2 çocuklarına, kendilerine zaman ayırmaları ve kendi ihtiyaçlarına da öncelik vermeleri gerektiğini öğretmelidirler.
Mizaç 3
Mizaç 3 tipi çocuklar, başarılı olmak, takdir edilmek ve övgü almak için çalışmaya istekli ve heveslidirler. Kendilerini başkalarına beğendirmek için çok çalışırlar ve başarılarıyla övünmeyi severler. Mizaç 3 çocukları, gösterişli ve enerjik bir kişilik sergileyebilirler.
Mizaç 3 çocuklarının olumlu özellikleri arasında, kararlılık, hırslılık, başarılı olma isteği, disiplinli çalışma alışkanlıkları, sosyal beceriler ve dışa dönük bir kişilik yer alır. Ancak, Mizaç 3 çocukları, başarıya ulaşmak için sürekli bir yarışta olduklarını hissedebilirler ve başarısızlıkla yüzleşmekten korkabilirler. Bu nedenle, aileleri Mizaç 3 çocuklarına, başarısızlıkların da doğal olduğunu ve bu durumların bir fırsat olarak görülebileceğini öğretmelidirler.
Mizaç 4
Mizaç 4 tipi çocuklar, duygusal ve yaratıcı bir kişiliğe sahiptirler. Farklı ve özgün olmak için çaba gösterirler ve çoğu zaman kendilerini diğerlerinden farklı hissederler. Mizaç 4 çocukları, hayal güçleri ve yaratıcılıkları ile tanınır.
Mizaç 4 çocuklarının olumlu özellikleri arasında, duyarlılık, yaratıcılık, estetik anlayış, derin düşünme, özgünlük, sezgisel anlayış, hayal gücü ve duygusal zekâ yer alır. Ancak, Mizaç 4 çocukları, duygusal dalgalanmalar ve kendilerini diğerlerinden farklı hissetme konusunda zorluklar yaşayabilirler. Kendilerini anlaşılmamış ve yalnız hissetmeleri, üzüntü, hüzün veya depresyon gibi duygusal zorluklara neden olabilir. Bu nedenle, aileleri Mizaç 4 çocuklarının duygularına saygı duymalı ve onları desteklemelidir.
Mizaç 5
Mizaç 5 tipi çocuklar, meraklı ve analitik bir kişiliğe sahiptirler. Bilgiye açlık duyarlar ve her şeyi anlamaya çalışırlar. Mizaç 5 çocukları, düşünceli, sessiz ve içe dönük bir yapıya sahiptirler.
Mizaç 5 çocuklarının olumlu özellikleri arasında, analitik düşünme becerisi, merak, bağımsızlık, öğrenme isteği, odaklanma ve disiplinli çalışma yer alır. Bu özellikler, Mizaç 5 çocuklarının akademik başarısı için önemli bir rol oynayabilir. Ancak, Mizaç 5 çocukları, duygusal olarak uzaklaşma eğiliminde olabilirler. Sosyal ortamlardan uzaklaşabilirler ve diğer çocuklarla etkileşim kurmakta zorlanabilirler. Bu nedenle, aileleri Mizaç 5 çocuklarının sosyal becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmalı ve onların duygusal ihtiyaçlarını anlamalarına yardımcı olmalıdır.
Mizaç 6
Mizaç 6 tipi çocuklar, güvenlik ve istikrar arayışı içindedirler. Belirsizlikten hoşlanmazlar ve kendilerini güvende hissetmek için çaba gösterirler. Genellikle duyarlı, sorumlu ve sadık bir yapıya sahiptirler.
Mizaç 6 çocuklarının olumlu özellikleri arasında, sorumluluk hissi, sadakat, çalışkanlık, dayanıklılık, takım çalışması becerisi ve mantıklı düşünme yeteneği yer alır. Bu özellikler, güvenlik ihtiyaçlarını karşılamak için önemli bir rol oynayabilir. Ancak, Mizaç 6 çocukları aynı zamanda endişeli ve korkulu olabilirler. Kararsızlık ve belirsizlik, onları kaygılı hale getirebilir ve risk almaktan kaçınabilirler. Bu nedenle, aileleri Mizaç 6 çocuklarının güvenlik ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olmalı ve onları cesaretlendirmelidir.
Mizaç 7
Mizaç 7 tipi çocuklar, hayatın keyifli ve eğlenceli yönlerini keşfetmek ve deneyimlemek isteyen bir yapıya sahiptirler. Yaratıcı ve hayal gücü yüksek olabilirler. Genellikle neşeli, enerjik, canlı, esprili ve hareketli bir yapıya sahiptirler.
Mizaç 7 çocuklarının olumlu özellikleri arasında, maceracılık, merak, yaratıcılık, yenilikçilik, bağımsızlık ve hızlı düşünme becerisi yer alır. Bu özellikleri, kendilerine ilgi çeken şeyleri keşfetme ve hayatın keyifli yönlerini deneyimleme isteklerini karşılamalarına yardımcı olabilir. Ancak, sıkıcı ve monoton aktivitelerden hoşlanmazlar ve dikkatlerini uzun süre bir şeye odaklamakta zorlanabilirler. Zaman zaman sorumluluklarından kaçınabilirler ve duygusal zorlukları atlatmak için olumsuz davranışlar sergileyebilirler.
Mizaç 8
Mizaç 8 tipi çocuklar, kendilerine güvenen, kararlı ve güçlü bir yapıya sahiptirler. Genellikle cesur, bağımsız, liderlik yetenekleri gelişmiş ve güçlü bir iradeye sahip olabilirler. Kendilerini savunmak için güçlü ve mücadeleci bir tutum sergileyebilirler.
Mizaç 8 çocuklarının olumlu özellikleri arasında, cesaret, dürüstlük, kararlılık, liderlik, adalet duygusu ve bağımsızlık yer alır. Bu özellikler, diğer çocuklarla rekabet etmekten hoşlandıklarını ve kendi isteklerini savunmak için cesurca hareket ettiklerini gösterir. Ancak, diğer insanlara karşı kontrol edici ve baskıcı olabilirler. Ayrıca, başkalarının duygularını göz ardı edebilirler ve agresif bir davranış sergileyebilirler. Bu nedenle, diğer insanların duygularına saygı göstermeyi ve güçlerini başkalarının zararına kullanmamayı öğrenmeleri önemlidir.
Mizaç 9
Mizaç 9 tipi çocuklar genellikle barışçıl, dost canlısı ve uyumlu bir yapıya sahiptirler. Bu çocuklar genellikle diğer çocuklarla iyi geçinirler ve çatışmalardan kaçınmaya çalışırlar. Genellikle sevgi dolu, duyarlı ve empatik bir kişiliğe sahiptirler.
Mizaç 9 çocuklarının olumlu özellikleri arasında, uyumlu, esnek, sabırlı, anlayışlı, sakin, sevgi dolu ve barışçıl olmaları yer alır. Bu özellikler, diğer çocuklarla iyi geçinmelerine ve grup çalışmalarında başarılı olmalarına yardımcı olur. Ancak, kendilerini diğerleri için feda etme eğiliminde olabilirler ve kendi ihtiyaçlarını ihmal edebilirler. Ayrıca, karar vermede güçlük yaşayabilirler ve başkalarının isteklerine göre hareket edebilirler. Bu nedenle, Mizaç 9 çocuklarına, kendi ihtiyaçlarını ifade etmeyi ve kendi kararlarını vermeyi öğretmek önemlidir.
Mizaç Odaklı Eğitim Modeli’nin eğitime katkıları nelerdir?
Mizaç Odaklı bir yaklaşım eğitim kurumlarında sürecin tüm paydaşlarına (öğrenci, eğitimci, veli) çok önemli bir katkı sunar. Özellikle öğrencinin merkezde olduğu tüm ilişkiler için tanımlayıcı, destekleyici ve önleyici destek sağlar.
Eğitimciler için Katkıları:
Kişisel Farkındalık ve Empati Geliştirme: Enneagram, eğitimcilerin kendi kişilik tiplerini anlamalarına ve dolayısıyla duygusal zekalarını güçlendirmelerine yardımcı olur. Bu sayede, öğrencilere daha iyi empati kurabilir ve onların ihtiyaçlarına daha duyarlı bir şekilde yaklaşabilirler.
Öğrenme Tarzlarını Anlama: Her öğrenci farklı bir öğrenme tarzına sahiptir. Enneagram, eğitimcilerin öğrencilerin öğrenme tercihlerini anlamasına ve onlara uygun öğrenme yöntemleri sunmasına yardımcı olur.
İletişim Becerilerini Güçlendirme: Enneagram sayesinde, eğitimciler öğrencilerle daha etkili iletişim kurabilir ve onlarla sağlıklı bir ilişki geliştirebilirler.
Grup Dinamiklerini Yönetme: Sınıflarda ve okul ortamlarında, farklı kişilik tiplerine sahip öğrencilerin olduğu birçok grup etkileşimi yaşanır. Enneagram, eğitimcilerin grup dinamiklerini anlamalarına ve yönetmelerine yardımcı olur.
Motivasyonu Artırma: Enneagram, eğitimcilerin öğrencilerin iç motivasyonlarını anlamalarına ve onları eğitim sürecine dahil etmelerine yardımcı olur. Öğrencilerin ilgi alanlarına ve tutkularına yönelik öğrenme deneyimleri sunmak, daha yüksek başarı ve memnuniyetle sonuçlanır.
Çocuklar için Katkıları:
Özgün Yeteneklerin Keşfi: Enneagram, çocukların kendi özgün yeteneklerini keşfetmelerini sağlar ve kendilerine olan güvenlerini artırır.
Duygusal Sağlamlık: Enneagram, çocukların duygusal zekalarını geliştirmelerine yardımcı olur. Duygusal sağlamlık, stresle başa çıkmada ve olumlu ilişkiler kurmada önemli bir faktördür.
Çatışma Yönetimi: Enneagram, çocukların duygusal ve sosyal zekalarını güçlendirerek çatışma durumlarında daha olgun ve yapıcı bir yaklaşım geliştirmelerini sağlar.
Özgün İhtiyaçlara Uygun Eğitim: Her çocuğun farklı ihtiyaçları vardır ve Enneagram, eğitimcilerin çocukları daha iyi anlamasına ve bireysel öğrenme deneyimleri sunmasına yardımcı olur.
Özgün Hedef Belirleme: Enneagram, çocukların kendi ilgi alanları ve hedefleri doğrultusunda daha özgün ve kişisel gelişim hedefleri belirlemelerini sağlar.
Daha Sağlıklı İletişim: Enneagram, çocukların kendi duygularını ve düşüncelerini ifade etmelerine yardımcı olur ve bu şekilde sağlıklı iletişim becerilerini geliştirirler.
Ebeveynler için Katkıları:
Ebeveynlik Becerilerini Güçlendirme: Enneagram, ebeveynlerin kendi kişilik tiplerini anlamalarına ve çocuklarına daha uygun bir şekilde rehberlik etmelerine yardımcı olur.
Duygusal Bağlantıyı Artırma: Ebeveynler, Enneagram sayesinde çocuklarının benzersiz kişilik özelliklerini daha iyi anlayarak duygusal bağlarını güçlendirebilirler.
Özgüveni Artırma: Ebeveynler, çocuklarına Enneagram aracılığıyla daha fazla anlayış ve kabul göstererek, çocukların özgüvenini ve benlik saygısını artırabilirler.
Duygusal Zorluklarla Başa Çıkma: Ebeveynler, Enneagram sayesinde kendi ve çocuklarının duygusal zorluklarla başa çıkmalarına destek olabilirler.
Empati ve Anlayış: Ebeveynler, çocuklarıyla ilişkilerinde daha fazla empati kurabilir ve onların benzersiz ihtiyaçlarına daha iyi anlayışla yaklaşabilirler.
Sağlıklı Sınır Koyma: Enneagram, ebeveynlere çocukların sınır ihtiyaçlarını daha iyi anlamalarına ve sağlıklı sınır koyma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur.
Özetle; Enneagram bilgisinin okullarda ve eğitimde kullanılması, eğitimcilerin, çocukların ve ebeveynlerin psikolojik, sosyal ve duygusal gelişimine önemli katkılar sağlar. Eğitim sürecini kişiselleştirir, öğrencilerin özgün ihtiyaçlarına uygun eğitim imkanları sunar ve daha sağlıklı iletişim ve bağ kurmalarına yardımcı olur. Enneagram, her bireyin benzersiz olduğu gerçeğini vurgulayarak, eğitimde daha destekleyici ve bütünsel bir yaklaşımın benimsenmesine katkıda bulunur.
Kaynak: Eduen