Pozitif Disiplin Çocuklar için Neden Önemli?
Çocuklarla problem yaşayan anne ve babaların genellikle en sık başvurduğu yöntemlerden bir tanesi onlara ceza vermek. Ben genellikle anne ve babalara ödül ve cezanın olmadığı pozitif disiplinin uygulandığı bir ev ortamı oluşturmaları gerektiğine dair mesajlar vermeye çalışıyorum. Ve bunun üzerine de “Hocam pozitif disiplin nedir? Bununla alakalı birazcık daha açıklama yapabilir misiniz?” diye sorular alıyorum.
Bugün size çok kısaca “Pozitif Disiplin” ile ilgili bilgi vermek istiyorum. “Pozitif Disiplin”, çocuklara ödül ve ceza verilmeden sınırsız ve koşulsuz sevgi vererek, çocuklara bir çerçeve çizerek, bir sınır çizerek o sınırın içerisinde onların özgür olduğu bir dünyayı ifade ediyor.
Anneler ve babalar çocuklara ceza verdiklerinde yani onların iyi bir davranış sergilemesi için önce onları kötü bir duyguya iterek buradan netice almayı bekliyorlar ve bu hiç de iyi neticeler vermiyor. Kısa vadede belki işler çözülebiliyor ama uzun vadede çocukların öz disiplin, otokontrol ve sorumluluk bilinci ile ilgili becerileri maalesef çok ama çok olumsuz etkileniyor. Sizler çocuklarınıza ceza verip kısa vadede olayı çözdüğünüzü düşünürken uzun vadede çocuklar içlerinde neler hissediyor, buna birlikte bakalım.
Ben sizlere dört “İ” olarak özetleyeceğim cezanın, dört İ’si. Çocuklarda yaşattığı dört olumsuz duyguyu sizlere anlatmak istiyorum.
İ’lerden ilki, “İçerleme”. Çocuk ceza aldığı zaman “bu hiç adil değil, yetişkinlere karşı güvenemem” duygusuna sahip oluyor.
İkinci “İ” ise, “İntikam”. “Bugün onlar kazanmış olabilirler ama ben bunun intikamını muhakkak alacağım. Bu yaşadığımı onların yanına bırakmayacağım” diyor.
Üçüncü “İ” ise, “İsyan”. “Bunu onların istediği gibi yapmayacağım. İnadına tam tersini yaparak onlara günlerini göstereceğim” diyor.
Dördüncü “İ” ise, “İçe kapanıklık”. Bu durumda ise çocuk, “Bir dahaki sefere yakalanmamam gerekir” diye sinsice davranışlar sergileyebiliyor veya öz saygısını zedeleyerek zedelendiğini düşünerek “Ben kötü bir insanım” diyor.
Kısa vadede çözdüğünüzü düşündüğünüz, cezalarla çözdüğünüzü düşündüğünüz problemlerin, çocuğun dünyasında yarattığı sıkıntılar bunlar. Bir başka açıdan ödüle bakacak olursak, ödül vererek çocuklara bir şey yaptırdığınızda ise devamlı ödüller bekliyorlar.
Doğru davranışları kendileri için, toplum için faydalı olan davranışları iç disiplinleri ile geliştirmiyorlar ve muhakkak bir karşılık bekliyorlar. Bu karşılığı bekleyen çocuklar her seferinde daha fazlasını bekler hale geliyorlar.
Yani küçük bir çocuğa siz bir gün çikolata vererek çözdürdüğünüz işi, yaş ilerledikçe işi arabalara, evlere kadar vardırabiliyorlar ve bu sürdürülebilir bir şey değildir. Bizler yetişkinler olarak çocuklarımıza sınırlar çizerek o sınırların içerisinde onlara seçim hakları vererek onları o dünyada özgür bırakmalıyız ve yapmadıkları işlerin bedellerini cezalarla değil, yaptırımlara maruz bırakarak yapmalıyız.
Yaptırımla ceza arasındaki en büyük fark ise şudur, örnek veriyorum siz diyelim bir seyahate çıkacaksınız uçakla ve uçak seyahatine dair bazı uluslararası kurallar mevcut bu kurallardan bir tanesi uçağın kapısı 15 dakika kala kapanır. Bu kapı kapandıktan sonra sizler uçağa giremiyorsunuz. Zamanınız gidiyor, paranız gidiyor ve bir yaptırıma maruz kalıyorsunuz. Siz uçağı kaçırdığınız zaman size ekstra cezalar keserek ya da evinizin suyunu keserek sizi cezalandırmıyorlar. Siz işin doğal bedelini ödüyorsunuz.
Çocuklarda sorumluluklarını yerine getirmedikleri zaman doğal bedelleri ödemeli. Özellikle bu noktada en fazla sıkıntı yaşanan şeylerden bir tanesi ödev yapmamaları veya ders çalışmaları. Biz bu durumlarda hemen cezalara sarılıyoruz. Ama çocuklara ödevi neden yapmadıklarını, anlamsız mı bulduklarını, ödevlerdeki zorluk derecelerini sorgulamıyoruz. Yapılmayan davranışlarda, istenmeyen davranışlarda kökte muhakkak bir problem yatıyor.
Biz o problemi çözmeden işin yüzeysel kısmıyla ilgilenerek onlara ödül ve cezayla iş yaptırmaya kalkıyoruz. Pozitif disiplin ortamında büyüyen bir çocuk sorumluluk bilinci çok daha yüksek olarak yetişir. Öz disiplini, otokontrol mekanizmaları daha sağlıklı gelişir. Pozitif disiplinin onlarca alt başlığı dikkat edilmesi gereken birçok unsuru var.
Ben bu konuda derinleşmek isteyen siz değerli velilere ve okuyuculara bir kitap tavsiye etmek istiyorum. Jane Nelsen’ın Pozitif Disiplin kitabı bu noktada başucu eserlerinden bir tanesi. Sizler de bu kitabı okuyarak daha iyi ebeveynlik yaparak çocuklarınızın hem daha mutlu hem daha başarılı hem de çok daha sorumluluk sahibi bireyler olmalarını sağlayabilirsiniz.
Pozitif Disiplin uygulamasını öğrenip kitabını okuduktan sonra sınıf içi ortamda öğrencilerimin yaptıkları davranışların sonucunu kabullenmeyi ve aile içi ortamımızda bile birbirimize karşı daha saygılı ve alınan kararların yükümlülüğünü taşıyıp eğer doğru sonuca çıktı ise takdir etmeyi , yanlış ise ders çıkarmamızı sağladı.
Pozitif disiplin anlayışının çocukların öğrenmelerine direk etki ettiğini düşünüyorum. Çocukların ebeveynleri ve öğretmenleriyle daha güvenli ve güvenilir bir bağ kurduklarına inanıyorum. Çocuklar hata yaptıklarında hemen ceza yöntemine başvurmak çocuklarda bir eyleme yaklaşırken güvensizlik yaratacaktır. Veya çocuklar başarılı olduğunda ödül yöntemine başvurmak, onun bir işi yapmaktaki amacının ödülle doyurulmadığı zaman eylemi yaparken daha isteksiz olmasına yol açabileceğine inanıyorum.
Pozitif Disiplin kitabıyla sizin sayenizde tanışma fırsatı buldum. Bir anaokulu öğretmeni olarak pozitif disiplin anlayışının önemini de öğrencilerimde uyarlayarak görmüş oldum. Bana zor anlarım da kitabın bir çok faydası oldu. Olayları kolaylaştıran çocukların da bu sayede farklı çerçevelerden bakmasına yardımcı olan bir disiplin. Ödül ve cezayı tamamen ortadan kaldıran bir metot. Günlük hayatımda bir çok faydasını gördüğüm zamanlar oldu. Beni bu kitapla tanıştırdığınız için çok teşekkür ederim.
Pozitif Disiplin kitabını tavsiyeniz üzerine okudum. Çocuklara bakış açımızda çok büyük ufuklar açtığını söyleyebilirim.Onların gözünden olayları değerlendirmemde bana çok büyük katkısı oldu.Sevgiye duydukları ihtiyacı,çocuk yaramazlığının altında yatan etkenleri,işbirliğini sağlamanın dört adımını…gibi öğretici aynı zamanda eğitici ve faydası olan birikimleri bu kitapta okudum.Tekrar teşekkür ediyorum…
Pozitif Disiplin kitabını, öneriniz üzerine okudum çocukların davranışlarının temelinde yatan arayışları anlamamda çok etkili oldu.Özellikle çocuklardan beklenen tepkiler için nasıl yaklaşmamız gerektiğini,sorumluluk bilincini nasıl oluşturmamız gerektiğini ve bir problemin temelinde yatan etkenleri daha net görmemizde çok faydası olan, eğiten ve düşündüren, bakış açımıza yeni ışıklar tutan güzel bir kitap.
Teşekkür ediyorum.
Bireylere, gelişim düzeylerine uygun olarak neyi, neden yapmaları gerektiği ile ilgili, kişilikleri yerine davranışlarına yönelik geri bildirimlerde bulunmanın ne kadar önemli olduğunu hatırlatan bir kavram pozitif disiplin. Kuralların sadece ceza demek olmadığını, öz disiplinin problem çözmede ne kadar kıymetli olduğunu kitaptan bir kez daha öğrenmiş oldum.
Pozitif disiplin kitabinin hem sinir koyan hem de ozgur birakan felsefesinden enneagram egitimine gecmek harika oldu. Hepsi bir yapbozun parcalari gibi.. Nelson’in kitabindaki “dogum sirasi” kismi da cok onemliydi benim icin. Zihnimizde yeni yeni pencereler acilmasina vesile oldu.
Keske kitaplari tartisacagimiz bir platformumuz da olsa..
Saygilar.
Hediye ettiğiniz kitabı okuduğumda ödül ya da ceza yöntemiyle değil daha başında okul ve sınıf kurallarının belirlenip karşılıklı anlaşmayla öğrencilerin kendi sorumluluklarını almasını sağlıyor. Çok beğendim, teşekkürler
Çocukların kendi hareketlerini kontrol edebilmelerine ve problemlerini çözmelerine yardımcı olan bir yönetim tekniğidir. Çocuklara belli bir sınır çerçevesi içerisinde belli sorumluluklar verilir. Çocuklara seçim hakkı verilir ve seçenekler sunulur. Karar verebilmesi için alan açan bir ebeveyn olmayı gerektirir. Tüm bunları yapmanıza rağmen hala sorunlarla karşılaşabiliriz. Tutarlı olmak ve işlerin yoluna girmesi için kendimize ve çocuğumuza belli bir zaman vermek, eğer benimsediğimiz yöntem işe yaramıyorsa farklı bir formda onu hayatımıza sokmaya çalışmamız faydalı olacaktır. Burada önemli olan çocuklara bir şeyler yaptırmak değil, çocukların kendi kendilerine bir şeyler yapıp güç kazanmasını sağlamak ve tüm bunları yaparken iyi bir iletişim içerisinde ve teması kesmeden bunları gerçekleştirmektir. Buradan yola çıkarak çocuklara ruhen nasıl dokunurum bunu öğrendim.
Hepimizin aslında oluşturmak istediği sağlam temelli bir iletişimin dayanağı olan bir sistem. Özellikle öğrencilerle güvene ve iyi niyete dayalı bir ilişki ortaya çıkarmak çok zor ve hassas süreçlere bağlı. Bu sistem de bunu yaparken her iki tarafı da memnun edebiliyor. Kararlı olmanın aslında sert olmak anlamına gelmediğinin, yumuşak olmanın da her zaman sevgi ve güveni getirmediğinin somut örneklerini sunuyor. Umarım bütün insan ilişkilerimizde bu kavramı içselleştirebiliriz.
Kitapta özellikle çocukların ya da öğrencilerin yaptıklarının ardında yatan temel hissi anlamaya yönelik neler yapabileceğimizle ilgili bölümlerin çok faydalı olduğunu düşünüyorum. Temel hissi anlayabilmek bütün bir iletişimi sağlıklı hale getiriyor. Bunu öncelikle kendi çocuğumda deneyimleyebilmek de bana çok şey kattı. Öğrencilerle iletişimime de ister istemez yansıyan bir durum oldu. Eğitimcilerin dışında bence her anne babanın da okuması gereken bir kitap olduğunu düşünüyorum. Öneriniz için teşekkür ediyorum.
Hem bir veli olarak hem de bir eğitmen olarak çocuklarda sorumluk duygusunu oluşturmanın hiç kolay olmadığını biliyorum. Pozitif Disiplin kitabı bana sevgi ile ve ödül/ceza olmadan da sorumluluk sahibi bireyler yetiştirebileceğimi gösterdi.
Pozitif Disiplin kitabını okudukça bu kitabının benim için sadece bir kitap değil, iş ve özel hayatımda da çok sık başvuracağım bir kaynak kitap haline dönüşüdüğünü gördüm.
Teşekkürler…..
Hem okulda hem de evde birbirine paralel gidecek bir pozitif disiplin anlayışı öğrencilerimin gelecekte kendine güvenen bireyler olmalarına en büyük destek olacaktır. Bu kitabı okumaya başlamak ve konu hakkında biraz araştırma yapmak bile öğrenci ile iletişimde kullandığım dil farkındalığımı arttırdı. Kendisine kızılacağını, bağırılacağını beklerken daha da gerginleşmiş olan bir çocuğun kullandığınız dil sayesinde kendi davranışını kendisinin sorgulamaya başlamasını sağlayabilmek çok güzel. Bu sürdürülebilir bir kazanım olarak öğretmenin attığı imzaya dönüşüyor.
Pozitif Disiplin kitabını öneriniz üzerine okudum ve hem öğretmen hem veli olarak sınıf ortamında da ev ortamında da kolayca uyguluyorum. Net bir şekilde seçim ve sonuçları belirleyince artık herkes daha dikkatli seçimlerini yapıp sonuçlarını da “bunun böyle olmasını ben seçtim” bilinci ile karşılıyor. Teşekkür ederim 🤗
Merhaba Hocam, Pozitif disiplin ile ilgili videonuzu ve kitabı okuduğumda en etkileyen; olumsuz bir durumda dahi öğrenciye “Ne yaparsan kendini daha iyi hissedersin?” sorusuydu. Burada insana saygı ve sevgi samimiyeti, öğrenciye yeniden yapılanabilirsin gücü ve güveni veriyor. Hata yapma hakkı ve hatanın sonucuna katlanma cesareti sunuyor. Sorumluluk almanın özgürleştirici gücünü veriyor. Bunu sadece söylemeyip yaşadığınız ve yaşattığınız için teşekkür ederim.