Montessori Duyu Materyalleri
Öğrenmeyi kolaylaştırıcı duyusal faaliyetler çocuğun duyusal farkındalığını genişleterek hayat boyu etrafındaki dünyayı çok daha iyi algılayıp tanımasını sağlayacaktır. Duyu egzersizleri çocukları fazla zorlamadan potansiyellerinin gelişmesini sağlar. Körpe duyuların eğitilmesi çok önemlidir. Çocukların duyu bilincini arttıran egzersizler, onların fiziksel gelişimlerini hızlandırmaz. Fakat bu egzersizlerle çocukların görme, işitme, dokunma, tat alma ve koklama duyularını daha hoşlarına gidecek şekilde tecrübe etmelerine yardımcı olabiliriz.
Montessori Duyu Alanı Kazanımları
- Üç farklı boyutu görsel ayırt eder.
- Geometrik şekilleri büyüklük ve biçim farklılıklarını görsel ayırt eder, eşleştirme yapar.
- Farklı tonlama ve dili kullanma becerisini kazanmıştır.
- Yaşadığı çevreye ait duyarlılığı gelişmiştir.
- Ağır-hafif ayırt eder.
- Farklı materyallerin ısılarını ayırt eder. Kokuları eşleştirir. Kokuları adlandırır.
- Günlük yaşamda kullanılan çeşitli tatları fark eder.
Montessori Duyu Materyalleri
Aşağıda, Montessori sınıfında her birinin nasıl kullanıldığına dair bilgiler içeren bir Montessori duyu öğrenme materyalleri koleksiyonu bulacaksınız.
Pembe Kule
Pembe Kule, birçok sınıfta göreceğiniz iyi bilinen bir Montessori materyalidir. Pembe Kule, boyutları giderek artan on tahta küpten oluşur. Öğrenciler bu blokları en büyüğünden en küçüğüne kadar bir kule oluşturmak için düzenler. Bu materyal, öğrencilerin üç boyutlu uzayda boyut hissini öğrenmelerine ve iyileştirmelerine yardımcı olur. Öğrenciler kuleyi daha çok kullandıkça kuleyi bu kadar ilginç kılan detayların farkına varmaya başlıyorlar. Örneğin en küçük bloğun bir santimetre küp olması ve her büyük bloğun bir santimetre daha büyük olması gibi.
Bu şekilde öğrenciler oranlar ve doğrusal büyüme hakkında düşünmeye başlarlar ve fark ederler.
Kulplu Tokmaklı Silindirler
Tokmaklı Silindirler, dört farklı silindirik, on adet ahşap blok setinden (kolay kullanım için topuzlar tepesinde) oluşur. Her set, farklı boyutlarda on silindir bloğu içerir. Yine de her set farklıdır. Her bir setin çapı ve yüksekliği değişir, bir set sadece çap olarak, bir set sadece yükseklik olarak ve son setin yüksekliği çap olarak artarken azalır. Bir veya daha fazla silindir seti kullanmak, çocukların farklı boyutları ve nesneleri ölçmenin farklı yollarını ayırt etmelerine yardımcı olur.
Bu silindirler, öğrencilerin “daha büyük” ve “daha küçük” “daha kalın” “daha ince” “daha derin” “daha sığ” kelimelerinin ötesine geçerek kavramları anlamasına yardımcı olurken, aynı zamanda farklı silindirleri çıkarırken ve değiştirirken el becerilerinin gelişmesine de yardımcı olur.
Renkli Silindirler
Tokmaklı silindirler ile aynı benzerlikleri paylaşır. Tek farkı renkli olması ve tokmağının olmamasıdır. Her sette farklı boyutlarda on silindir bulunan, dört set Renkli Silindir vardır.
Sarı kümenin yüksekliği ve çapı azalır, kırmızı kümenin yalnızca çapı azalır, mavi kümenin yüksekliği azalır ancak çapı sabit kalır ve yeşil kümenin çapı artarken yüksekliği azalır.
Öğrenciler, bu silindirleri artan ve azalan düzende düzenleyerek, bir nesnenin “boyutunu” oluşturan çeşitli farklı unsurları kavrarken, aynı zamanda konsantrasyonlarını ve el becerilerini de geliştirirler.
Renkli silindirler, tokmaklı silindirler ile eşleştirilir. İki materyal de birbiriyle bağlantılıdır ve bir arada kullanılarak desteklenir.
Renk Tabletleri
Her bir renk tableti kutusu, belirli bir rengi temsil eden bir dizi tablet içerir. Örneğin, bir kutuda açık maviden koyu maviye değişen bir tablet seti olabilir ve diğerinde açık yeşil ile koyu yeşil olabilir. Bu tabletleri uygun bir sıraya yerleştiren çocuklar, renklerle ilgili görsel ayrımlarını geliştirirler.
3 farklı kutudan oluşan renk tabletleri ile çocuk önce ana renkleri sonra ara renkleri ve en son olarak da tüm renklerin ‘tonlarını’ öğrenir. Çok farklı oyunlar ile renklendirilen bu materyal bütün sanat çalışmalarına temel oluşturur.
Renk Tabletleri 1: Ana renklerden oluşur.
Renk tabletleri 2: Ara renkler ve onların karışımlarıyla oluşur.
Renk tabletleri 3: Açık renkten, koyu renge sıralamadan oluşur.
Materyaller çocuklara kolaydan basite sunulur.
Geometrik Çekmece Dolabı
Geometrik dolap, her biri ahşap geometrik figür takımına sahip 6 çekmeceden oluşmaktadır. Her çekmecede farklı türde bir geometrik şekil bulunur ve bu şekli örnekleyen ahşap çerçeveler bulunur. Öğrenciler bu şekillerin isimlerini ve özelliklerini öğrenirler ve şekilleri çerçevedeki uygun yerlerinde kaldırıp yerine yerleştirmeye çalışırlar. Bu şekiller, öğrenciler büyüdükçe bir çok etkinlik için kullanılabilir ve daha fazlasını öğrenmek için genellikle kağıt üzerinde çizerler. İlerleyen zamanlarda bu materyal üzerinden açıları kenarları öğrenirler ve ölçerler.
Geometrik Çizimler
Bazen geometrik şekiller olarak bilinen geometrik katı cisimler, görsel malzemeler ile dokunsal malzemeler arasındaki farkı öğretir. Geometrik katı cisimler, on adet üç boyutlu ahşap geometrik cisimlerden oluşur. Bu bloklar birçok etkinlik için kullanılabilir. Temel uygulamalarında çocuklar bunları üç boyutlu geometrik şekillerin özelliklerini öğrenmek için kullanırlar.
Dokunma Tabletleri
Çocukların pürüzsüz ve pürüzlü hislerini keşfetmeleri için dokunma tabletler kullanılır. Ahşap çerçevelere farklı kalınlıkta zımpara kâğıt parçaları yapıştırılır ve çocuklar her bir tableti kendisiyle eş olan tabletle eşleştirir. Eşleştirmelerine ve tabletleri pürüzlüden pürüzsüze doğru düzenlemelerine, üç parmak ile hissetmelerine yardımcı olur.
Ağırlık Tabletleri
Ağırlık tabletlerinde her biri ağırlıkça on gram değişen birçok tabletten oluşur. Öğrenciler her bir tableti en hafiften en ağıra doğru düzenleyerek kaldırır karşılaştırır ve eşleştirilir. Öğrenciler, hangi tabletlerin daha ağır, hangilerinin daha hafif olduğunu ve farklı ağırlıkların nasıl karşılaştırılacağını göstermek için gerekli kelimeleri öğrenir ve içselleştirir.
Koku Tüpleri
Koku alma duyusu da Montessori sınıfında küçük yaşlardan itibaren kasıtlı olarak geliştirilir. Öğrenciler, farklı kokuları karşılaştırmak ve aynı kokuya sahip kavanozları eşleştirmek için kokulu pamuk topları ile dolu küçük şişeler veya kavanozlar kullanırlar.
Kumaş Parçaları Kutusu
Çocuğun hissetmesi ve eşleştirmesi gereken farklı kumaş malzemelerinden oluşur. Çocuğun materyalleri görememesi için genellikle göz bağı kullanılır.
Bu kumaş parçaları dokusuna ve rengine göre ayrılır ve eşleştirilir.
Bionomik ve Trinomik Küp
Çocuğun boyut, şekil, renk kavramlarını pekiştirmesi ve bu kavramlar hakkında bildiklerini uygulayabilme fırsatı sunan 2 ayrı materyaldir. Çocuk bu materyaller ile çalışırken aynı zamanda sayıların küpleri olduğu fikrini zihninde fark etmeden oluşturur.
Materyal Montessori eğitiminin ilk yıllarına kadar matematik eğitimi için tasarlanmamıştır. İlköğretim kademelerinde (3-6 yaş) duyusal materyal olarak kullanılır. Özellikle küpler matematik için dolaylı bir hazırlıktır.
Tat Şişeleri
Tat duyusunu geliştirme ve hassaslaştırmaya yöneliktir. Tat şişeleri kavanozlardan oluşur. Kavanozları tek tek açar, tatlarına bakar ve eşleştir.
Ses Tüpleri
Her biri altı silindir içeren iki kutudan oluşur. Bir setin üst kısmı kırmızı, diğerinin üst kısmı mavidir. Aynı renkteki her silindir sallandığında farklı bir ses çıkarır. Kırmızı silindirden gelen ses, mavi silindirden gelen sesin aynısı ile eşleştirilir.
Duyu Alanı ve Montessori Müzik Materyalleri
Montessori müziği çocukların işitsel duyularını geliştirir. Çocukların kas ve el koordinasyonunu geliştirebilir.
Yürüyüş müziği, sırayla her lokomotor hareketi içerir. Yürüme, koşma, atlama ve törensel yürüyüş içerir. Müzikal ton duygusu geliştirmeye yardımcı olmak için yirmi altı çan kullanılır. Montessori sınıfında Müzik alanında çocuğu geliştirmek için Sessizlik Oyunu (aynı zamanda Barış Müfredatı’nın bir parçasıdır),Orkestra müziği, şarkı söyleme, çanlar kullanılır.