Siber Zorbalık Nedir?
Siber zorbalık, bir kişinin başka bir kişiyi tekrar tekrar kızdırmak, üzmek veya korkutmak için dijital iletişim araçlarını (İnternet ve cep telefonları gibi) kullanmasıdır. Siber zorbalığa örnek olarak incitici mesajlar göndermek, sosyal medyada utanç verici fotoğraflar veya videolar yayınlamak ve kişi hakkında kötü söylentiler yaymak sayılabilir.
Çocuğunuzun siber zorbalığa uğrayıp uğramadığını anlamaya çalışıyorsanız saldırganın kasıtlı olarak ve tekrar tekrar saldırıp saldırmadığına dikkat edin. Cevap hayır ise, suçlunun daha iyi bir çevrimiçi davranış sergilemeyi öğrenmesi gerekir. Cevap evet ise durumu ciddiye alın.
Çocuğum internette zorbalığa uğrarsa ne yapmalıyım?
Çocuklarının siber zorbalığa maruz kaldığını öğrenmek ebeveynler için duygusal bir durum olabilir. Bu durumda siz veya çocuğunuz, zorbaya karşılık vermek isteyebilirsiniz. Ancak en doğrusu çocuğunuzun kendini yatıştırmasına, kendisini korumasına ve zorbalığa son vermek için mantıklı çabalar göstermesine yardımcı olmanızdır. İşte ebeveynler için önerdiğimiz önemli adımlar:
• Çocuğunuzun onun arkasında olduğunuzu ve onu desteklediğinizi bildiğinden emin olun.
• Çocuğunuzun bilgisayardan veya telefondan uzaklaşmasına ve ara vermesine yardımcı olun.
• Zorbayı tanımlayabiliyorsanız ebeveynlerine ulaşıp konuşmayı düşünün.
• Çocuğunuzun okuluyla iletişime geçin. Zorbalık eğer çevrimiçi gerçekleşiyorsa çevrimdışı da gerçekleşiyor olabilir.
• Çocuğunuzu atabileceği belirli adımlar konusunda bilgilendirin ve güçlendirin.
Ebeveynler bir siber zorbalık durumuna ne zaman müdahale etmelidir?
Çoğu çocuk ebeveynlerine siber zorbalığa maruz kaldığını söylemez. Çocuklar, başkasının hedefi haline geldiklerini size bildirmekten utanabilirler. Ayrıca duruma müdahale etmenizin işleri daha da kötüleştireceğinden korkabilirler. Ancak çocuğunuzun siber zorbalığa maruz kaldığını öğrendiyseniz sorun zaten siz zamanında dâhil olmadığınız için bu kadar büyümüştür.
Durumu çocuğunuzla konuşarak daha fazla bilgi edinin. Birlikte bir eylem planı hazırlayın. Sonucun ne olacağı konusunda hemfikir olun. Durumun gerektirdiği şekilde çabalarınızı artırın.
Çözüme koşmamak için başka bir neden daha: Araştırmalar, akranların birbirlerini desteklemesinin zorbalara karşı çok etkili bir savunma olduğunu gösteriyor. Zorbalar, kurbanlarını izole etmeye çalışırlar. Çocuklar, kurbanın etrafında toplandığında zorbayı engellerler. Çocuğunuzu, yardım almak için arkadaşlarına ulaşmaya teşvik edin.
Çocuğunuzun güvenliğine yönelik herhangi bir gerçek tehdit varsa derhal yetkililerle iletişime geçmelisiniz.
Çocuğuma, siber zorbalığa maruz kalması halinde ne yapmasını söylemeliyim?
Çocuklar alay etmeyi her zaman zorbalık olarak kabul etmeyebilir. Bazı çocuklar ebeveynleriyle bu konu hakkında konuşamayacak kadar utanabilirler. Bu nedenle, çocuğunuz başkalarıyla ve dünyayla çevrimiçi etkileşim kurmaya başlamadan önce onunla dijital davranışlar hakkında konuşmanız önemlidir. Çocuğunuzun zorbalığa uğradığını biliyorsanız hemen atabileceği şu adımları önerin:
• Bilgisayarı kapatmak. Saldırıları görmezden gelmek ve siber zorbalıktan uzaklaşmak.
• Cevap vermemek. Kızgın veya incinmiş haldeyken, daha sonra pişman olacağın şeyler söyleyebiliriz. Siber zorbalar genellikle bizden tepki almak isterler, bu yüzden planlarının işe yaradığını görmelerine izin vermeyin.
• Zorbayı engellemek. Mesajlaşma yoluyla veya bir sosyal ağ sitesi aracılığıyla saldırgan ve kaba mesajlar alırsanız kişiyi arkadaş listenizden hemen çıkarın. Ayrıca zorbaların mesajlarını okumadan da silebilirsiniz.
• Zorbanın mesajlarını kaydetmek ve yazdırmak. Zorba tacize devam ederse kanıtları saklayın. Zorbalık durmazsa ebeveynlere veya öğretmenlere göstermek için sakladığınız kanıtlar gerekli olabilir.
• Bir arkadaş ile konuşmak. Birisi size kötü hissettirdiğinde, bazen durumu bir arkadaşınızla konuşmak yardımcı olabilir.
• Güvendiğiniz bir yetişkine söylemek. Güvenilir bir yetişkin, dinleyeceğine inandığınız ve size yardım edecek becerilere, arzuya ve yetkiye sahip olan kişidir. Durumu bir yetişkine anlatmak dedikodu yapmak değildir. Sadece kendinizi savunmak için bu bilgileri paylaşmış olursunuz. Zorbalık çevrimiçi olarak gerçekleşse bile okulun muhtemelen buna karşı kuralları vardır.
Siber zorbalığı nasıl bildirebilirim?
Facebook, Instagram ve Snapchat gibi sosyal medya siteleri, zorbalar tarafından hedef alınan kullanıcılara yardım etme konusunda daha da ciddileşti.
Çocuğunuz bir web sitesinde veya bir uygulamada zorbalığa maruz kalırsa şirketin sitesine girin ve “Topluluk Kuralları”, “Güvenlik Merkezi”, “Ebeveyn Bilgileri”, “Güvenlik İpuçları” gibi destek sunan bir bölüm arayın. Bu siteler size zorbayı engellemeniz veya sizinle kimin iletişim kurabileceğini ayarlamanız için yardımcı bilgiler verebilirler.
Çocuğunuz kısa mesajla zorbalığa maruz kalırsa veya taciz edilirse numarayı bildirmek için cep telefonu sağlayıcınızı arayın. Numarayı engelleyebilir veya telefon numaranızı değiştirebilirsiniz.
Taciz devam ederse çevrenizin yardımına başvurmanız gerekebilir: çocuğunuzun okulu, öğretmenleri gibi. İletişim tehdit içeriyorsa, bunu emniyet teşkilatına bildirmeniz gerekir.
Çocuğunuzu olumlu adımlar atmaya teşvik edin
Ebeveynler ve öğretmenler artık bir zorba ile hedefi arasındaki ilişki hakkında daha fazla bilgiye sahip. Uzmanlar, bir siber zorbalık senaryosuna genellikle çocukların daha fazla dâhil olduğunu ve bunun durumu düşünülenden çok daha karmaşık bir organizma haline getirdiğini söylüyor. Aslında, toplumdaki zorbalık kültürünün yan etkilerinden biri, zorbanın arkadaş çevresindeki potansiyel olarak herkesin buna dâhil olabilmesidir.
Bir siber zorbalık durumundaki farklı rolleri belirlemek, çocuğunuzun öz farkındalığını ve empati duygusu geliştirmesine yardımcı olabilir. Bu tür beceriler onun, çevrimiçi bir saygı kültürü geliştirmede uzun bir yol kat etmesine yarayacak. Rollere dönelim.
Birincisi, hedefini kasıtlı olarak üzmek veya taciz etmek için dijital medya araçlarını kullanan zorba ve bu zorbaya maruz kalan bir hedef var. Bir de izleyenler var, zalimce bir şeylerin olup bittiğinin farkında olan ancak kenarda duran çocuklar. Bu tip çocuklar ya kayıtsızlıktan ya da kendileri hedef olmaktan korktukları için seslerini çıkarmazlar. Ama karşı koyan çocuklar da var. Bu çocuklar hedef alınan çocuğa sadık kalarak, zorbalığa doğrudan karşı koyarak veya neler olup bittiğini ilgili yetkililere bildirerek döngüyü kırmaya çalışan çocuklardır.
Çocuklar farklı zamanlarda farklı roller oynayabilirler. Çocuğunuza vereceğiniz tavsiye, zorbalık gerçekleştiği sırada oynadığı özel role bağlı olarak farklılık gösterecektir.
Dünyayı daha güvenli bir yer haline getirmek herkesin sorumluluğudur. Çocuklarımızı muhtemel bir zorbalık olayını durdurabilecek pozitif eylemlerde bulunmaya (zorbayı bildirme, aşağılayıcı bir çevrimiçi yorumu şikâyet etme veya aşağılayıcı bir fotoğrafı iletmeme gibi) yönlendirmeliyiz.